TIẾNG VIỆT TRONG SÁNG
Đào văn Bình
Tiếng Việt trong sáng
bao gồm nhiều yếu tố như:
-Không lai căng tức không chen
tiếng Tây, tiếng Mỹ vào.
-Không tối nghĩa.
-Không gây hiểu lầm.
-Giản dị. (không cầu kỳ, rắc rối)
-Lịch sự, thanh tao.
Trong khi chúng ta chưa có viện
hàn lâm, tạm thời dựa vào các tiêu chuẩn này, chúng ta thử “chẩn
bệnh” một loại tiếng Việt mới đang được sử dụng tràn lan ở trong nước
và hải ngoại. Loại tiếng Việt mới này chen tiếng Mỹ, sáng chế những danh từ kỳ
quặc, khó hiểu mang tính khoe khoang, làm dáng.
1) Nội y:
Tại sao lại phải dùng chữ khó vậy? Đây chỉ là thứ quần
áo lót /đồ lót của đàn ông hay đàn bà.
2) Triều
cường: “Triều cường làm ngập đường phố Hà Nội.”
Tại sao không dùng chữ nhẹ nhàng và dễ hiểu hơn “ Nước
dâng cao làm ngập đường phố Hà Nội.”
3) Các
thiết bị siêu trường siêu trọng: Các thiết bị nặng và dài. Các thiết bị quá nặng và quá dài.
4) Xe
container: Xe vận tải hạng nặng, xe tải hạng nặng.
5) Các
container: Các kiện hàng, thùng hàng
6) Bunker/Boong-ke:
Hầm trú ẩn.
7) Blog:
Trang tin chuyên đề/ trang chuyên đề. Blogger:
Người viết trang chuyên đề.
8) Audio-visual:
Âm thanh & hình ảnh/ phần âm thanh & hình ảnh.
9) Bình ắc–quy:
Bình điện. Sạc (Charge): Tiếp điện, nạp điện.
10) Trái
cherry to, đỏ mọng…Xin nhắc khéo báo phapluattp.vn rằng cherry
là trái anh đào.
11) Mát-xa
(Massage): Đấm bóp, nghề đấm bóp.
12) Ảnh
nude: Ảnh khỏa thân, lõa thể.
13) Hot girls:
Gái ăn mặc hở hang, khiêu dâm.
14) Ăn mặc
hot: Ăn mặc hở hang, khiêu dâm.
15) Ảnh
hot: Ảnh có cảnh khiêu dâm hoặc gái ăn mặc hở hang, khiêu dâm.
16) Bản
nhạc ấy hot lắm: Bản nhạc đang được ưa chuộng.
17) Thị
trường đang hot:Thị trường bán rất chạy (trái với ế ẩm)
18) Top
ten: Mười…đứng đầu - Mười hạng đầu.
20) Logo: Huy
hiệu.
21) Mít-tinh:
Cuộc biểu tình, buổi tập họp.
22) Tiêm
vaccine: Chích ngừa, chủng ngừa.
23) Logic:
Thuận lý, hợp lý, lý đương nhiên (không cần tranh biện).
25) Một số
danh từ quân sự: Nên sử dụng danh từ có sẵn trong ngôn ngữ Việt vừa mạnh vừa sắc
gọn: Ví dụ: Tàu pháo = Pháo hạm; Tàu tuần dương= Tuần dương hạm; Tàu hộ tống= Hộ
tống Hạm; Tàu khu trục = Khu trục hạm & Trục lôi hạm; Tàu khinh tốc= Khinh
tốc hạm; Tàu vận tải= Quân vận hạm; Cảng quân sự= Quân cảng. Ví dụ: Quân Cảng
Cam Ranh để phân biệt với Thương Cảng Cam Ranh; Đội tàu = Hạm Đội. Ví dụ: Hạm Đội
Phú Quốc, Hạm Đội 7 v.v..
26) Bắt
khẩn cấp: “Cảnh sát bắt khẩn cấp…” nghe nó kỳ làm sao ấy. Tại
sao không dùng “Cảnh sát đã bắt ngay, bắt gấp nghi phạm…”
hoặc “Tòa ra lệnh tức tốc bắt ngay can phạm”
27) Đóng
mới: Đóng tàu là đóng tàu mới rồi, chẳng ai đóng tàu cũ cả cho
nên thêm chữ ”mới” là thừa.
28) Cà-
phê đểu: Đây là loại “cà-phê giả”
nhưng cách dùng chữ của tác giả khiến người đọc hơi khó chịu. Xin nhớ cho có
nhiều cách để diễn tả cùng một sự kiện, cách thì thanh tao, cách thì thô tục.
Khi một đất nước tiến lên thì mọi thứ cũng phải tiến lên kể cả ngôn ngữ. Ngày
nay hình như trên thế giới người ta dần dần loại bỏ những ngôn từ nghe có vẻ kỳ
thị, xúc phạm, khinh rẻ hoặc gây ấn tượng bạo động. Chẳng hạn chữ nigger (mọi
đen) ở Mỹ không ai dám nói nữa vì nó dùng để hạ thấp người Da Đen. Con người
không thể ăn mặc thời trang, đi xe lộng lẫy, ở biệt thự, son phấn đầy người mà
lại nói năng thô bỉ. Ngôn ngữ của một dân tộc có “văn
hiến” thì mỗi ngày phải mỗi đẹp hơn và thanh tao hơn. Cho nên theo tôi
một số ngôn từ sau đây như: đồ đểu, đồ con đĩ, đồ thất học,
đồ hèn, đồ ngu, thằng mọi, đồ mất dạy, tiên sư cha mày v.v.. cũng
cần phải loại bỏ trong ngôn ngữ Việt Nam.
29) Hoành
tráng: Ngày nay ở Việt Nam cái gì cũng “hoành tráng” làm
cho một số tính từ diễn tả vẻ đẹp lần hồi trở nên bị “tuyệt
chủng”chẳng hạn như: Một ngôi nhà bề thế, một phòng hội
khang trang, một khu chợ ngăn nắp, một kiến trúc trang nhã, một lâu đài tráng lệ,
một cuộc diễn binh hùng tráng, một cung điện nguy nga, một ngọn núi hùng vĩ, một
ngôi chùa cổ kính v.v…Nếu tất cả những tính từ trên được thay bằng
hai chữ “hoành tráng” thì tiếng Việt sẽ ra sao?
30) Rất đẳng
cấp: Cầu thủ đó rất đẳng cấp, bộ quần áo rất đẳng cấp, chiếc xe
thuộc loại đẳng cấp…Bộ kho tàng ngôn ngữ Việt không còn chữ nào để
thay cho hai chữ “đẳng cấp” nữa sao? Tại sao không nói: Cầu
thủ nhà nghề, cầu thủ quốc tế, cầu thủ đắt giá; bộ quần áo đắt tiền; xe thuộc
loại sang v.v.. Ngoài ra tự thân hai chữ “đẳng cấp”
chỉ có nghĩa là “thứ bậc” như “đẳng cấp thấp”, “đẳng cấp cao”
chứ nó không có nghĩa là “cao, giỏi, sang”. Từ Điển Việt Nam do nhà xuất bản Văn Hóa Thông Tin ấn hành năm
2000 nơi trang 291 định nghĩa: đẳng cấp là thứ, bậc, hạng trong
xã hội như đẳng cấp xã hội.
31) Phỏng
vấn trực tuyến: Chữ tuyến nghe có vẻ hình học. Nào
là trung tuyến, tiếp tuyến v.v…Tại sao không dùng “phỏng
vấn trực tiếp” hoặc “giải đáp trực tiếp” tức không qua trung gian nào
mà trực tiếp trên truyền hình hoặc họp báo chứ không chờ tới ngày mai hoặc trả
lời bằng thư.
32) Văn
hóa ẩm thực: Văn hóa bao gồm nhiều lãnh vực như: cách ăn uống, y phục, nói
năng, lễ nghi, chữ viết, giao tiếp, cư xử v.v…Nếu nói văn hóa ẩm thực thì chẳng
lẽ lại có thêm văn hóa lễ hội, văn hoá y phục nữa sao? Vậy nói “văn
hóa ẩm thực” là không đúng. Đó chỉ là các món ăn và cách ăn uống mà thôi. Khi
chúng ta du lịch Hòa Bình chẳng hạn, ngoài việc ngắm phong cảnh, dĩ nhiên chúng
ta còn muốn thưởng thức các món ngon, lạ, độc đáo của đồng bào Mường và chỉ có
thế. Nếu nói, “Chúng ta khám phá văn hóa ẩm thực của đồng bào Mường”
nghe có vẻ “ghê gớm” quá.
33) Giải
phóng mặt bằng: Nên thay bằng “giải tỏa mặt bằng”
cho nó nhẹ nhàng. Chính phủ có thể giải tỏa một khu ổ chuột để chỉnh trang đô
thị nhưng nếu nói “ Giải phóng một khu ổ chuột”
có thể gây hiểu lầm là cứu dân ở đây ra khỏi cuộc đời lầm than như “giải
phóng nô lệ” chẳng hạn.
34) Cảng
biển: Nghe rất lạ tai. Tại sao không dùng “hải cảng”?
Còn “cảng bay” tại sao không dùng “phi cảng”?
Trong nước hiện có “Cảng Hàng Không Quốc Tế Đà Nẵng”. Rút gọn hơn chúng ta có thể
dùng “Phi Cảng Quốc Tế Đà Nẵng”.
35) Báo vietnamnet.vn:
“Những ‘bí mật’ trong hầm đường bộ Hải Vân”
Sao dùng chữ “khó” quá vậy? Xin đơn giản thành “Những ‘bí mật’
trong đường hầm Đèo Hải Vân.” giống như “đường
hầm Thủ Thiêm”. Nếu chúng ta viết “hầm đường bộ Thủ Thiêm”
thì độc giả sẽ nghĩ sao?
36) Cũng
báo vietnamnet.vn: “Hội chứng hot girl nude giữa
thiên nhiên”. Thực ra tác giả muốn đưa tin: Có một “bệnh
dịch” hoặc “thói bắt chước” tạp chí dâm ô Mỹ chụp hình cởi truồng ngoài
trời (để nổi tiếng) nhưng lại dùng một đoạn văn thật kỳ lạ.
37) Báo phunutaday.vn:
“Thành phố….vừa điều chuyển hai công chức
không ’vừa lòng’ dân”. Chữ “điều chuyển” nghe chưa quen, nên nói là “thuyên
chuyển”. Nếu trong quân đội thì nói là “thuyên
chuyển tới một đơn vị khác”. Còn hai chữ “điều
động” thì có nghĩa là điều động binh lực, nhân lực, điều động một lực
lượng an ninh v.v..
38) “Bố
nghiện ma túy giết con 10 tháng tuổi”: Chữ tuổi ở
đây là thừa mà chỉ cần viết “Bố nghiện ma túy giết con mới
10 tháng” thì ai cũng hiểu.
39) “Người
cao tuổi được mua vé xe buýt trợ giá”. Nên viết “Người
cao tuổi được giảm vé xe buýt”. Viết báo cốt ở nhẹ nhàng, giản
dị, dễ hiểu.
40) Báo giaoduc.net.vn có
tựa đề: “Bé sơ sinh hai đầu ở Sóc Trăng đã tử vong”.
Chữ “tử vong” có nghĩa là chết. Còn “thương vong”
có nghĩa là vừa chết vừa bị thương. Vậy tại sao không dùng hai chữ “đã chết”
cho nó nhẹ nhàng hơn?
41) Cận cảnh (close-up)
là ảnh chụp gần, kề sát mặt. Nếu không phải là ảnh chụp gần mà chỉ là khoảng
cách bình thường thì không được dùng hai chữ “cận cảnh”.
42) Chùm ảnh: Chữ
“chùm” làm chúng ta liên tưởng tới chùm nho, chùm nhãn, dính chùm v.v…Vậy
thì nên dùng chữ “một loạt hình ảnh”, “một số
hình ảnh”. Ví dụ: Một số hình ảnh về đại hội…
43) Tiền
boa: Nói đầy đủ là “pour-boire” theo cách lịch sự của người Pháp coi đó chỉ
là chút “tiền trà nước”. Vậy thì nên dùng “tiền
trà nước” thay vì “tiền boa” vì ông Tây đã rời Việt Nam
lâu lắm rồi.
44) Minh
họa (Illustrated): Là hình vẽ của họa sĩ để diễn tả, trình bày một
cuốn sách, một câu truyện. Nếu ngoài bìa cuốn sách ghi “Illustrated
by” có nghĩa là “Vẽ bởi họa sĩ”.
Nếu ghi “ photography by”có nghĩa “Hình ảnh của”.
Ví dụ, trong một bài viết nói về Khu Trục Hạm Lý Thái Tổ mà chúng ta không có tấm
hình của chiếc này và thay thế bằng tấm hình của chiếc khu trục hạm khác thì
chúng ta không được ghi “Hình minh họa”
mà chỉ cần ghi chú ở dưới tấm hình “Đây là hình ảnh khu trục hạm
ABC một loại tương tự” thì độc giả hiểu ngay. Ngày nay câu “hình
minh họa” được dùng tràn lan ở trong nước để phụ chú dưới tấm hình…như thế
là hoàn toàn sai. Xin nhớ cho minh họa có nghĩa là vẽ ra,
diễn tả bằng tranh chứ không phải bức hình thật hoặc bức hình thay thế. Nếu không biết
thì cứ mở sach vở, báo chí Nhật, Mỹ, Nga… ra mà học thì biết ngay.
45) Trồng
cây xanh: Trồng cây là đủ rồi bởi vì cây nào lá chẳng xanh? Nói thêm “xanh”
là thừa. Nói “trồng cây xanh” chẳng khác nào nói “Trồng
gấc đỏ”. Xin thưa gấc nào mà chẳng đỏ? Chúng ta thường nói “Đỏ
như gấc”. Tuy nhiên cũng phải để ý là có khá nhiều loại cây lá không xanh
mà nâu hoặc nâu đậm. Nếu “trồng cây xanh”
thì chẳng lẽ không trồng các loại này sao? Ngày xưa các cụ đã chế giễu cách
dùng văn thừa thãi và trùng lập qua hai câu thơ:
Nửa đêm giờ tý canh ba,
Vợ tôi con gái đàn bà nữ nhi.
46) Báo Tuổi Trẻ đi
một tiêu đề như sau “Cầu thủ bóng đá VN luôn luôn thua thiệt cầu thủ ngoại
khi tranh chấp bóng tay đôi do hạn chế về thể lực và thể hình.”
Câu văn này nặng nề giống như dịch lại từ một đoạn văn từ báo Hồng Kông, Đài
Loan. Người ta nói “tranh bóng” chứ không nói “tranh
chấp bóng”. Chữ “ tranh chấp”
nên dành cho tranh chấp quyền lực, tranh chấp lãnh thổ. Ngoài ra các chữ “thể lực
và thể hình” nghe “đao to búa lớn quá” không thích hợp trong lãnh vực
thể thao. Chúng ta có hai chữ “sức vóc” vừa
giản dị vừa dễ hiểu tại sao không dùng? Xin thưa “sức” là
sức khỏe, “vóc” là sự cao lớn, tầm vóc. Nếu thay bằng hai chữ này, bỏ bớt những
chữ thừa thì câu văn sẽ gọn nhẹ, từ 27 chỉ còn 19 chữ “Cầu
thủ Việt Nam khi tranh bóng luôn luôn lép vế/thua cầu thủ nước ngoài
do sức vóc kém.”
47) Báo giaoduc.net.vn:
“Cô gái xinh đẹp hát ca trù làm xiêu lòng người nghe.”
Ông phóng viên nào đó dùng chữ “xiêu lòng”
không đúng. Xiêu lòng có nghĩa là mới đầu không bằng lòng, sau thuyết phục, nói
mãi thì “xiêu lòng” tức thuận theo. Tôi cũng đã xem đoạn băng này. Thực ra trong cuộc
thi hát, cô thí sinh này còn trẻ, xinh xắn, mới 18 tuổi, mà hát được ca trù
(cũng tàm tạm) cho nên chinh phục được
hoặc tạo thiện cảm nơi khán giả chứ không phải làm “xiêu
lòng” khán giả.
48) Đắng lòng trước cảnh…:
Từ trước đến giờ chưa có sách vở nào viết “đắng lòng”
cả mà chỉ thấy viết “Đau lòng trước cảnh…” Xin quý ông/bà làm ơn coi lại
hai từ này. Bà Huyện Thanh Quan viết “Nhớ nước đau
lòng con cuốc cuốc”,
chứ
bà không viết “Nhớ nước đắng lòng con cuốc cuốc”.
49)
Báo giaoduc.net.vn: “Chi phí dao động từ
30.000 USD đến 60.000 một năm”. Chữ ‘dao động” ở
đây thừa. Chỉ cần viết “Chi phí khoảng từ 30,000 USD đến 60,000
USD một năm” là người ta hiểu rồi.
50) Cũng
lại giaoduc.net.vn: “NoithatVP đang thanh lý các sản phẩm tủ xuất
khẩu sang thị trường Nhật Bản.” Trời ơi! Các sản phẩm tủ là
gì? Tại sao không viết, “các loại tủ”
cho ngắn gọn và dễ hiểu? Ngoài ra chữ “thanh lý”
làm người đọc liên tưởng tới sự “thanh lý môn hộ”
tức truy lùng, giết những kẻ phản nghịch trong các môn phái (cũng giống như “thanh
trừng” vậy). Do đó chúng ta nên thay thế bằng các chữ giản dị hơn như “giải
quyết” hoặc”bán hết” hoặc “tống hết”. Nếu thế thì câu văn sẽ tạm gọn nhẹ như sau: “NoithatVP
đang muốn bán/giải quyết hết tất cả các loại tủ xuất cảng sang Nhật Bản.”
51)
Báo phunutoday.vn: “Trong
tiết trời lạnh giá, boots cao cổ có lẽ là lựa chọn hàng đầu.”
Chẳng lẽ tiếng Việt không có chữ nào để dịch chữ boots sao?
Xin thưa đó là “giầy cao cổ” hoặc “giầy ống”.
Thật lạ lùng! Bao kẻ sống xa quê hương mấy chục năm trời mà vẫn tha thiết với
tiếng Việt tinh ròng, trong khi kẻ ở trong nước tiếng Anh tiếng Pháp chẳng bao
nhiêu, lại tập viết lối văn hổ lốn chen tiếng Tây tiếng Mỹ vào.
52)
Báo vnEpress.net: Có một tựa đề “Gu đàn
ông của phụ nữ qua từng độ tuổi.” Xin thưa “gu” (gout) có nghĩa là “sở
thích”. Ý của tác giả muốn nói“Sở thích của phụ nữ về đàn ông
tùy tuổi tác.” nhưng lại diễn tả bằng một câu văn thật trúc trắc. Rồi Thời
Báo Kinh Tế Saigon Online “Chương trình
truyền hình càng lắm scandal thì rating tăng vọt.” Thật lai căng hết chỗ nói! Giống hệt như trẻ con nói tiếng Việt
ở Mỹ.
53) Báo Vietnamnet.vn: “Việt
Nam trong cuộc chơi quyền lực Mỹ-Trung.” Cuộc
chơi quyền lực chính là cuộc đọ sức.
Tại sao không dùng hai chữ ấy cho giản dị và sáng sủa hơn?
54) Trang BBC tiếng
Việt ngày 1/1/2013: “Ít nhất 60 người đã bị dẫm đạp
chết…” Ý tác giả muốn nói “ Ít nhất 60 người dẫm đạp
lên nhau mà chết..” nhưng lại dùng một câu văn khiến độc giả có
thể hiểu 60 người này bị voi hoặc trâu bò dẫm đạp lên mà chết! Xin nhớ cho khi
dùng chữ “bị” tức thể thụ động thì phải nói “bị cái gì” như : bị voi giày, bị xe cán, bị trâu bò húc chết v.v.. Chính mình
làm thì không dùng chữ “bị”.
55) Trang
VOA tiếng Việt : “Hàng ngàn fan ở Đài Loan đã đến xem buổi ca nhạc..”
; “trang web xã hội”; “vi
rút trong bao tử”; “không chịu gia hạn visa”; “một
chương trình doping chuyên nghiệp”…và còn rất nhiều nữa. Xin
thưa fan là người hâm mộ, vi rút là siêu
vi trùng, visa là nhập cảnh, doping là dùng thuốc kích thích. Trang báo mang tên “tiếng Việt” mà thực tế lại là “tiếng Việt lai Mỹ”.
Tạm kết luận:
Viết một bài báo, một bản tin,
đặt một tựa đề không phải dễ. Mình viết ra rồi cần có chủ bút/chủ biên duyệt lại.
Ở Mỹ mà viết bậy, viết kém thì tiêu tan sự nghiệp, chỉ có nước tìm nghề khác kiếm
ăn. Viết bậy, viết nhảm, viết thiếu đứng đắn làm giảm giá trị người viết và xúc
phạm độc giả. Nói về chuyện viết văn thiếu đứng đắn tôi có một kỷ niệm thời thơ
ấu lúc còn học Lớp Đệ Thất (Lớp 6) năm 1955 ở trong Nam như sau: Trong một bài
luận văn mô tả một buổi đi câu tôi đã dùng hai chữ “khoái
tỉ” tiếng mà bọn trẻ Miền Bắc hay dùng lúc bấy giờ có nghĩa là “sung
sướng”. Chấm bài xong thầy Nguyễn Tri Tài – người Huế – gọi tôi lên
nói, “Chữ khoái tỉ không được đứng đắn, con không nên dùng.”
Nghe thầy nói vậy tôi “ngộ” ra ngay và cho tới ngày hôm
nay, dù đã hơn nửa thế kỷ, tôi vẫn nhớ lời thầy là phải dùng chữ cẩn thận khi
viết văn. Đừng tưởng lời nói hay bài viết sẽ qua đi như một cơn gió thoảng – mà
nó còn “tạo nghiệp”- nghiệp lành hay nghiệp dữ – tức gây tác hại
cho người khác và cho chính mình theo giáo lý nhân-quả của
nhà Phật. Trong cuốn hồi ký của một nhà văn xuất bản ở hải ngọai – một ông
chuyên viết truyện dài đăng trên báo hằng ngày mà Miền Nam lúc bấy giờ gọi là
viết “feuilleton”. Ông thường chen vào truyện một
vài chi tiết khiêu dâm, gợi dục để “câu”
độc giả trẻ. Một ngày kia cô con gái về khoe với ông, “ Ba
ơi! Con bạn học của con đọc tới cái đoạn…mà ba viết, nó thích quá rùng cả mình !!!”
Nghe con gái nói thế ông toát mồ hôi, không ngờ những gì mình viết ra đã ảnh hưởng
đến chính cô con gái cưng. Từ đó ông không bao giờ dám viết văn theo cái kiểu
chen vào những chi tiết khiêu dâm nữa. Hiện nay chữ “nhí”
đang được dùng tràn lan trong nước. Xin nhớ cho chữ “nhí”
là tiếng lóng dùng để chỉ “nhỏ, bé” có ý diễu cợt, không đứng đắn.
Nếu dùng không đúng chỗ sẽ làm tổn thương người ta. Dù là trẻ em cũng có nhân
cách của trẻ em. Chẳng hạn nếu chúng ta nói “ca sĩ tí hon”,
“nhạc sĩ thần đồng”, “chú
tiểu nhỏ”, “con chim bé bỏng” nghe có vẻ thanh tao hơn là “ca sĩ
nhí”, “nhạc sĩ nhí”, “chú tiểu nhí”,
“con chim nhí”. Làm phóng sự, viết bản tin phải viết một
cách trung thực, nghiêm túc, không bông đùa, châm chọc hoặc khôi hài vô ý thức.
Bài viết sẽ bộc lộ tư cách và trình độ của người viết. Người xưa nói, “Văn tức
là người”.
Ngôn ngữ và văn chương là tài sản
vô giá do tiền nhân để lại, chúng ta phải có trách nhiệm bảo tồn và phát huy
cho mỗi ngày thêm sáng đẹp. Do giao tiếp với nhiều nguồn văn hóa ngoại lai, những
chữ nào có thể dịch sang Việt Ngữ thì phải cố mà dịch cho được để giữ gìn ngôn
ngữ và văn chương Việt cho thuần khiết. Chen tiếng ngoại quốc vào tiếng Việt một
cách bừa bãi khiến tiếng Việt trở nên lai căng, hổ lốn. Muốn thế thì phải học hỏi
và nhất là phải cẩn thận và viết với tinh thần trách nhiệm. Trách nhiệm có
nghĩa là hiểu được hậu quả của những gì mình viết ra. Nếu không giỏi thì cứ học
theo người xưa mà viết ra, cố “sáng chế”
tức viết bậy, viết nhảm. Chúng ta không nên đùa rỡn, nói mạnh hơn là phá hoại
ngôn ngữ và chữ viết của dân tộc. Học tiếng nước ngoài là để giao dịch, làm ăn
buôn bán và nghiên cứu những kiến thức mà sách Việt không có. Học tiếng nước
ngoài không có nghĩa là để về hủy hoại tiếng mẹ đẻ hoặc thỉnh thoảng “xổ” ra
vài tiếng để chứng tỏ mình văn minh hơn đời hoặc có vẻ “Mỹ” đây. Người Mỹ có bắt
chước ai đâu? Họ đứng trên đôi chân của họ. Tại sao ta phải tự ti mặc cảm về
ngôn ngữ của dân tộc mình? Chuyện “nói tiếng Tây ba rọi”
đã xưa lắm rồi và bị mỉa mai suốt thời kỳ Thực Dân Pháp còn đô hộ nước ta. Sau
hết, cũng xin nhớ cho muốn giữ gìn tiếng Việt trong sáng thì tâm hồn mình cũng
phải trong sáng trước đã. Tâm hồn trong sáng là tâm hồn
của một người yêu nước Việt và tiếng Việt.Khi mình nói mình yêu cha mẹ tức
là phải làm sao cho cha mẹ sung sướng. Còn khi mình nói mình yêu tiếng Việt có
nghĩa là mình phải làm sao cho tiếng Việt mỗi ngày mỗi trở nên sáng đẹp, thanh
tao.
